Jaka jest różnica między lekiem a suplementem?

Jaka jest różnica między lekiem a suplementem?

Popularność suplementów na przestrzeni ostatniej dekady niebotycznie wzrosła, a liczba osób stosujących preparaty wzbogacające codzienną dietę zwiększa się każdego dnia. Czy suplementy stanowią nową alternatywę dla leków?

Co nazywamy lekiem i jak go rozpoznać?

Substancja bądź związek chemiczny o właściwościach leczniczych, którego przeznaczeniem jest zapobieganie rozwojowi chorób bądź ich przeciwdziałaniu nazywamy lekiem. Produkty te mogą być także wykorzystywane w kwestiach diagnostycznych, co niekiedy pozwala specjalistom na postawienie dokładniejszego rozpoznania u pacjenta. Działanie leku polega na modyfikacji funkcji fizjologicznych oraz metabolicznych naszego ustroju w celu przywrócenia mu optymalnych warunków, które uległy zaburzeniu na drodze działania chorobotwórczych drobnoustrojów. W dużym uproszczeniu wyróżnia się dwie grupy leków:

  • Leki na receptę (Rx)
  • Leki dostępne bez recepty (OTC)

Proces wprowadzenia leku do sprzedaży jest długotrwały, a przed pojawieniem się produktu na aptecznej półce niezbędne jest wykonanie szeregu istotnych badań. Uzyskane wyniki przeprowadzonych analiz i prób zostają następnie przekazane do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych (URPL), aby po akceptacji móc przygotować ogólnodostępną ulotkę na temat danego leku. To właśnie ona zawiera niezbędne informacje dotyczące sposobu stosowania leku, ryzyka występowania ewentualnych reakcji niepożądanych czy przeciwwskazaniach do jego użycia.

Kolejną istotną kwestią w przypadku leku jest stałe monitorowanie jego jakości w trakcie sprzedaży. Każda nowo wyprodukowana partia zostaje skontrolowana przez Główny Inspektorat Farmaceutycznych (GIF), który w przypadku znalezienia nawet najmniejszej nieprawidłowości jest zobowiązany i zdolny do wycofania wszystkich produktów ze sprzedaży. Wówczas producent i dystrybutorzy są zobligowani do natychmiastowej reakcji, aby zapobiec ewentualnemu ryzyku trafienia produktu do rąk pacjenta.

Ostatnią kwestią jest sama reklama produktu leczniczego, a będąc precyzyjnym sposób komunikacji. Materiał promocyjny powinien być pozbawiony wszelkich osób związanych z branżą (tj. lekarzy czy farmaceutów), a sama treść ogłoszenia reklamowego (oraz opis samego produktu) nie może odbiegać od realnego i jego udowodnionego działania. Marketing leków podlega niezwykle ścisłym restrykcjom, które nie przewidują najmniejszej taryfy ulgowej.

Czym jest suplement diety i jak go rozpoznać?

Produkty określane mianem suplementów są niczym innym jak środkami spożywczymi, które dzięki wysokiemu poziomowi koncentracji zawartych składników umożliwia wzbogacenie i uzupełnienie codziennej diety. Choć suplementy można w dużym uproszczeniu określić jako żywność, to w praktyce muszą spełniać niezbędne wymogi związane z opakowaniem (w celu ułatwienia kupującemu ich stosowanie). Co może być przykładem suplementu diety? Ekstrakty roślinne, witaminy, minerały czy nawet odżywcze makroskładniki – tak naprawdę większość składników o właściwościach odżywczych bądź odznaczających się innymi efektami fizjologicznymi.

Suplement w przeciwieństwie do leku nie zostaje poddany gruntownej kontroli i dokładnym analizom. Zgłoszenie produktu w Głównym Inspektoriacie Sanitarnym (GIS) w świetle aktualnego prawa jest wystarczającym krokiem dla wprowadzenia preparatu do obrotu. GIS w przeciwieństwie do URLP nie wymaga kompleksowych badań, a nawet potwierdzenia skuteczności danego preparatu względem domniemanego przeznaczenia. Co więcej, skład suplementów diety wielokrotnie zawiera komponenty znane z produktów leczniczych. Zasadnicza różnica odnosi się do dawki zastosowanych składników aktywnych – w przypadku leku ma uzyskać właściwości terapeutyczne, w suplemencie jest to jedynie wzbogacenie i uzupełnienie codziennej diety. Kontrola jakości suplementów stanowi jeden z obowiązków Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tzw. sanepid), niestety w praktyce okazuje się to niezwykle trudnym zadaniem z uwagi na stale rosnącą liczbę produktów na rodzimym rynku.

Kwestia reklam suplementów jest wciąż sprawą dyskusyjną. Produkty polecane dla uzupełnienia diety nie mają leczniczych właściwości, ale mogą być przedstawiane jako preparaty mające realne zastosowanie w niektórych przypadkach. Materiał reklamowy powinien być przygotowany tak, aby: nie sugerował leczniczego działania produktu, nie obiecywał uzyskania konkretnego efektu lub następstw, nie wskazywał suplementu jako niezbędnego czy jedynego rozwiązania.

Lek czy suplement diety – co wybrać?

Stojąc w kolejce do aptecznego okienka z pewnością nie raz i nie dwa zastanawialiście się, który z produktów okaże się lepszym rozwiązaniem. Koszty zakupu i zaoszczędzone pieniądze to jedno, ale nie można zapomnieć o własnym zdrowiu. To natomiast stanowi najważniejszy z priorytetów i nie można zapominać, że nikt oprócz nas nie jest w stanie odpowiednio zadbać. Dlatego pamiętajmy o świadomych zakupach! Nietrudno domyślić się, że lek będzie skierowany do osób chorych i mających aktualnie problemy ze zdrowiem. Bez względu na to, czy jest to środek Rx czy OTC, jego stosowanie powinno być bezwzględnie skonsultowane z lekarzem lub farmaceutom, a sięgnięcie po sam produkt uzasadnione występującymi odstępstwami od stanu powszechnie postrzeganego jako prawidłowy.

Suplementy z kolei są rekomendowane dla osób zdrowych, nie borykających się z żadną poważną chorobą, które pragną aby wzbogacić codzienną dietę oraz ograniczyć ryzyko występowania ewentualnych niedoborów. Stosowanie suplementów powinno być wcześniej uzgodnione z dietetykiem, który potwierdzi ewentualną zasadność sięgnięcia po dany produkt. Co więcej, warto wybierać znanych i sprawdzonych producentów, którzy nie kryją się ze swoimi preparatami oraz stosują optymalne dawki bezpiecznych komponentów.

5 Komentarze

  • Avatar
    Alicja lis 19, 2019

    Ciekawy artykuł. Przyznam, że nigdy się nad tym nie zastanawiałam, a różnica kolosalna. Teraz moje wybory będą bardziej świadome

  • Avatar
    Mela lis 20, 2019

    Ważny temat! Trzeba mieć świadomość co się kupuje

  • Avatar
    Aniela lis 21, 2019

    Suplementy diety to świetna sprawa tylko trzeba patrzeć na składy

    • Avatar
      Gosia gru 6, 2019

      Zgadzam się! Z tym, że niestety mało kto posiada wiedzę z zakresu czytania składów...

    • Avatar
      Gabi gru 17, 2019

      Zgadzam się. Czasami włos się na głowie jeży kiedy patrzy się na te składy... Trzeba zachować ostrożność

Leave a reply